تشریح عملیات کربلای 4

این عملیات در 3 دی 1365 در منطقۀ جبهۀ جنوبی، ابوالخصیب، با رمز یا رسول‌الله(ص) به منظور تصرف ابوالخصیب و محاصرۀ بصره با عبور از رودخانۀ اروند انجام شد و قرار شد لشکر 41 ثارالله با هفده گردان وارد عملیات شود.

* نگاه راهبردی: مسئولان کشور سال 1365 را سال تعیین سرنوشت جنگ معرفی کرده‌بودند و تهدید، محاصره و تأمین بصره هدف استراتژیک جنگ بود. برای محاصره و تأمین بصره باید از سه محور هور، فاو و شلمچه هم‌زمان عملیات می‌شد و لازم بود پانصد گردان نیرو فراهم شود؛ ولی به‌دلیل مشکلاتی همچون ضعف امکانات نظامی، تنها امکان تجهیز 250 گردان فراهم شد؛ بنابراین به‌جای سه محور، تنها به محور شلمچه اکتفا شد و محور شلمچه و ابوالخصیب برای اجرای عملیاتی بزرگ و سرنوشت‌ساز برگزیده شد.

* موقعیت منطقه: منطقۀ عملیاتی ابوالخصیب و شلمچه دارای ارزش‌ها و ویژگی‌های مهم سیاسی و نظامی است و می‌توان آن را مهم‌ترین منطقۀ عملیاتی در جبهۀ جنوب دانست، مرکز این منطقه نخلستان‌های اطراف اروندرود (حدفاصل جزیرۀ بلجانیه تا بصره) است که عرض آن 4 تا 5 کیلومتر و طولش حدود 15 کیلومتر است.

* طرح کلی عملیات: قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا(ص) سپاه پاسداران با چهار قرارگاه کربلا، نجف، قدس و نوح، دوازده لشکر و هفت تیپ مستقل و یک ناو تیپ، هدایت و فرماندهی عملیات را برعهده داشت و عملیات در چهار محور شلمچه، بلجانیه، ام‌الرصاص و جزیرۀ مینو طراحی شده‌بود. در این عملیات لشکر 41 ثارالله می‌بایست تحت فرماندهی قرارگاه قدس از تنگۀ آبی بوارین-ام‌الرصاص به‌سوی جزیرۀ ام‌البابی تک می‌کرد.

* طرح مانور لشکر: لشکر ثارالله در حدِفاصل نهر عرایض تا نهر خین کنار لشکرهای 25، 14 و 17، همچنین تیپ 21 مستقر شده‌بود. چهار گردان موج اول و دوم در خرمشهر و گردان‌های دیگر در کیلومتر 10 جادۀ اهواز–خرمشهر مستقر بودند. لشکر ثارالله می‌بایست با تصرف جزیرۀ ام‌الرصاص سرپلی را در جنوب جزیرۀ ام‌البابی به‌دست می‌آورد تا لشکرهای بعدی اهداف خود را تصرف کنند. قرار بود لشکر 41 ثارالله با دو محور مأموریت خود را اجرا کند که محور دوم برعهدۀ محمدحسین پودینه از نیروهای سیستانی بود.

در این عملیات دو گردان 409 و 405 به‌طور مستقل از نیروهای سیستان و بلوچستان سازماندهی شده‌بودند. علاوه‌بر دو گردان مستقل، نیروهای اعزامی از این استان در گردان‌های 408 و 410 غواص، تیپ ادوات، اطلاعات و عملیات، توپخانه، زرهی، تخریب و سایر واحدهای پشتیبانی و ستادی در این عملیات حضور داشتند، به‌ویژه نیروهای استان در گردان‌های غواص که به‌عنوان نیروهای خط‌شکن در مرحلۀ اول از رودخانۀ اروند عبور کردند و با نبردی بی‌امان خط اول دشمن را با دادن چند شهید به تصرف خود درآوردند.

در ادامۀ عملیات اگرچه گردان‌های 405 و 409 وارد عمل نشدند، ولی نیروهای اعزامی سیستان و بلوچستان در گردان‌های غواص و تیپ ادوات به‌ویژه گردان ادوات سبک تا آخرین ساعات عملیات حضور داشتند و همراه با سایر رزمندگان لشکر 41 ثارالله به جنگی تمام‌عیار و بسیار سنگین با قوای عراقی پرداختند. در این عملیات تعدادی از نیروهای استان به‌عنوان غواص در گردان‌های 408 و 410 بودند که چند تن از آنان شهید و تعدادی هم مجروح شدند. همچنین تعداد زیادی از نیروهای استان در تیپ ادوات به‌خصوص گردان ادوات سبک 423 الحدید با اجرای آتش نیمه‌سنگین مانع از تلفات بیشتر در نیروهای خودی شدند.

در عصر همان روزِ اولِ عملیات بنا‌به دلایل خاصی مأموریت لشکر 41 و سایر لشکرها لغو شد. ما مجبور به عقب‌نشینی شدیم؛ زیرا ادامۀ پیشروی به سمت اهداف پیش‌بینی‌شده به‌دلیل تمرکز قوای عراقی بر منطقه امکان‌پذیر نبود. در این عملیات نیز قاسم میرحسینی جانشین عملیاتی لشکر ثارالله برای هدایت عملیات با گردان‌های موج اول وارد منطقه شد و از نزدیک نیروها را فرماندهی کرد. در زمان اعلام عقب‌نشینیِ نیروها از قرارگاه خاتم الانبیا(ص) ایشان تا انتقال آخرین نفرات لشکر ثارالله در جزیرۀ ام‌الرصاص بود و بر عملیات عقب‌روی نیروها نظارت مستقیم داشت.

در این عملیات آمادگی دشمن به‌حدی بود که در جزایر ام‌الرصاص نه ردۀ پدافندی ایجاد کرده‌بود و پیشروی قوای ایرانی به‌سختی و خیلی اندک انجام می‌شد، پس‌از شکست ایران در این عملیات که به‌عنوان عملیات سرنوشت‌ساز جنگ مطرح شد، نیروهای عراقی پیروزی خود را جشن گرفتند.

ردۀ صف فرماندهان سپاه و بسیج اعزامی از استان سیستان و بلوچستان در عملیات کربلای 4

ردۀ صف فرماندهان سپاه و بسیج اعزامی از استان سیستان و بلوچستان در عملیات کربلای 4

ردۀ ستادی مسئولان سپاه و بسیج اعزامی از استان سیستان و بلوچستان در عملیات کربلای 4

انتهای پیام/