پس از تثبیت تهاجم ارتش عراق و زمینگیر شدن نیروهای عراقی ، مرحله آمادهسازی نبروهای خودی برای بیرون راندن تدریجی متجاوزین عراقی از سرزمین مقدس ایران اسلامی آغاز شد.
در این راستا ضربات متعدد اما کوچک در اکثر جبههها بر پیکر ارتش تا دندان مسلح و آماده عراق که مست پیروزی شده بود، وارد میشد. هرچند این ضربات در عین ناتوانی و عدم آمادگی صورت میگرفت اما به هرحال برای به ستوه آوردن دشمن و تقویت روحیه نیروهای خودی بسیار مؤثر بود .
ارتش جمهوری اسلامی ایران بهتدریج انسجام خود را به سازمان و سیستم فرماندهی بازمییافت و این باور قوت میگرفت که نهتنها دشمن متجاوز را میتوان متوقف کرد، بلکه میتوان اراده و میل خود را به او تحمیل کرد و وادارش کرد که عقب بنشیند .
طرحریزی عملیات نصر (کرخه نور)
هنگامیکه در ۲۹ آذر ۵۹ رئیسجمهور وقت و حضرت آیت ا... خامنهای نماینده حضرت امام در شورای عالی دفاع و سرتیپ فلاحی فرمانده نیروی زمینی و سرتیپ فکوری فرمانده نیروی هوایی به حضور رهبر انقلاب اسلامی رسیدند ، حضرت امام (ره) فرمودند:
" امت مسلمان ایران پشتیبان شما است و من هم پشتیبان ارتش هستم ." پس از دریافت رهنمود حضرت امام (ره) فعالیت ستادی به منظور تهیه برآوردها و طرحهای عملیاتی آغاز شد و به لشگر ۱۶ ابلاغ شد تا از منطقه دزفول به منطقه اهواز تغییر مکان دهد .
منطقه عملیات نصر(کرخه نور )
منطقه عملیات نصر از غرب به جاده سوسنگرد ،هویزه و از شرق به جاده کارون و از شمال به جاده حمیدیه، سوسنگرد و از جنوب به جاده پادگان حمید در ۴۰ کیلومتری جنوب اهواز محدود بود.
رودخانه کرخه کور در مرکز این منطقه نیروهای دشمن قسمتی از کرانه شمالی آن را در اشغال داشتند و پادگان حمید که حدفاصلی محسوب میشد در جنوب شرقی این منطقه قرار داشت.
سازمانهای رزمی و یگانهای شرکتکننده در عملیات
تیپ یک زرهی شامل گردانهای ۱۷۶، ۱۸۵ پیاده مکانیزه و گردانهای ۲۰۱ و ۲۲۰ تانک
تیپ ۳زرهی شامل گردان ۱۲۴ مکانیزه و گردانهای ۲۲۴ و ۲۲۷ تانک
تیپ ۲ لشگر ۹۲ زرهی شامل گردان ۱۰۵ مکانیزه و گردانهای ۲۰۷ و ۲۵۶ تانک
تعداد ۳۰۰ نفر رزمنده پاسدار و بسیج در ۲ گروه ۱۵۰ نفری به هر تیپ اختصاص و زیر امر لشگر قرار گرفتند .
آغاز عملیات نصر
در ساعت ۱۰ روز ۱۵ دیماه ۵۹ تک لشگر زرهی به مواضع دشمن آغاز شد . یک گروه رزمی از لشگر ۹۲ زرهی نیز با استفاده از پل نصبشده بر روی کارون در منطقه فارسیات از این رودخانه عبور کرد و گروه رزمی دیگری از این لشگر از کرانه غربی کارون در محور ملیحان ، عبادیه به سمت غرب پیشروی خود را آغاز کرد. زمانی که تانکهای یگان جلودار این گروه رزمی به تیر رس موشکهای ضدتانک رسید دشمن بر روی آنها آتش گشود و تعدادی از تانکهای لشگر ۹۲زرهی مورد اصابت قرار گرفتند . و گردان سوار زرهی این لشگر نیز که از کارون عبور کرده بود در غرب این رودخانه متوقف شد . هرچند حرکت لشگر ۹۲ زرهی در همان آغاز عملیات متوقف گردیده بود ولی با عبور از کارون و استقرار در غرب آن ، جناح شرقی لشگر ۵ مکانیزه عراق را مورد تهدید قرارداد . و بدینوسیله از بکار گیری نیروهای این لشگر در منطقه کرخه کور بهطور موقت ممانعت به عمل آورد . رزمندگان لشگر 16 زرهی باروحیه فوقالعاده بالا در منطقه مربوطه عملیات را آغاز کردند و با سرعت به سمت مواضع دشمن در کرانه کرخه کور پیشروی کردند . تیپ ۳ این لشگر با عبور از خط تیپ ۲ لشگر ۹۲ زرهی در جنوب جاده حمیدیه ، سوسنگرد در ساعت ۱۰ و ۲۵ دقیقه با دشمن متجاوز درگیر شد . همانگونه که پیشبینی میشد ، نیروهای دشمن غافلگیر شدند . افراد دشمن که انتظار تک در ساعت ۱۰ را نداشتند بهمحض اینکه از تک نیروهای ایرانی آگاه شدند |آثار شکست در آنها آشکار گردید و سراسیمه شروع به فرار نمودند و تعدادی از آنها درحالیکه لباس کامل نظامی بر تن نداشتند به اسارت درآمدند . سرعت پیشروی لشگر ۱۶ زرهی غیرقابلتصور و غافلگیرانه بود . بهنحویکه در ساعت اول تک نیروهای دشمن در شمال کرخه کور توسط تیپ ۳ منهدم شده با عقبنشینی کردند ، یا به اسارت درآمدند . عدم عکسالعمل دشمن بهقدری غیرمنتظره بود که قرارگاه مقدم نیروی زمینی احتمال داد دشمن دامی گسترده و میخواهد نیروهای ایرانی را به قتلگاه بکشاند و بر آن اساس است که از مقابل نیروهای جمهوری اسلامی فرار میکند . بنابراین در ساعت ۱۱ به لشگر ۱۶ زرهی دستور داد مراقب باشد که تانکها و نفربرها به دام موشکهای ضدتانک دشمن نیفتد و تأکید نمود که تک تا خاتمه مرحله یکم با هماهنگی و با رعایت تأمین ادامه یابد . مرحله اول عملیات در ساعت ۱۶ روز ۱۵ دیماه به پایان رسید و حدود ۸۰۰ نفر دشمن به اسارت درآمدند و کرانه شمالی کرخه کور از لوس وجود نیروهای عراقی پاک شد و قسمتی از وسایل تیپ زرهی دشمن منهدم و یا به دست نیروهای ایرانی افتاد . نیروهای ایرانی تا مواضع توپخانه دشمن پیشروی کردند و تعدادی از توپهای سنگین دشمن را به غنیمت گرفتند . این موقعیت درخشان که در مدت ۶ ساعت نصیب لشگر ۱۶ زرهی شده بود از نخستین موفقیتهای ارتش جمهوری اسلامی ایران در یک عملیات آفندی در جنگ تحمیلی محسوب میشود .
مانور اجرا شده لشگر ۱۶ زرهی در روز یکم عملیات
پس از چند روز مقاومت جانانه در مقابل پاتکهای شدید چندین لشگر دشمن در منطقه و بهمنظور حفظ نیروها از تلفات سنگین و عدم پیشبینی احتیاط مناسب بهمنظور درگیری با چند لشگر دشمن یگانها به مواضع قبل عملیات تأخیری را انجام دادند .
نتیجه عملیات نصر
الف : عملیاتی
مرحله یکم عملیات با موفقیت کامل به پایان رسید و یگانهای لشکر به اهداف واگذاری رسیدند .
ب)تلفات انسانی دشمن
اسیر :۸۰۰ نفر
کشته و مجروح : بیش از ۱۰۰۰ نفر
ضایعات لجستیکی دشمن
لشگر ۹زرهی عراق بهشدت آسیب دید ، انهدام ۴۵ دستگاه تانک ، ۱۰ دستگاه نفربر، ۳ فروند هلیکوپتر ، ۵۰ دستگاه خودرو و ۱۵ قبضه موشکانداز
غنائم به دست آمده :
تعدادی تانک، نفربر و موشکانداز به غنیمت یگانهای خودی درآمد .
سخنان حضرت آیت ا... خامنهای در مورد عملیات نصر در حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی
در رابطه با عملیات نصر آیت الله خامنهای(حفظه الله) نماینده امام در شورای عالی دفاع که خود در منطقه عملیاتی نصر حاضر بودند مطالبی را در مورد چگونگی اجرای عملیات به اطلاع نمایندگان مجلس رساندند و از بیانات ماندگار ایشان در سفر به استان قزوین و حضور در جمع رزمندگان میدان صبحگاه لشگر این جمله معروف میباشد " من لشگر ۱۶ زرهی قزوین را در عملیات افتخارآمیز کرخه نور (نصر) شناختم " یاد و خاطره جانفشانی ها و از خود گذشتگی های رزمندگان اسلام گرامی باد .